Biegi narciarskie występują zarówno jako rekreacyjne zajęcie, jak i profesjonalny sport - niezależnie jednak od tego, jak je traktujemy, dostarczają one sporych wrażeń. Dzieje się tak dzięki temu, że są one jedną z trudniejszych dyscyplin wytrzymałościowych, która angażuje wszystkie główne partie mięśni. Sport ten posiada bardzo długą, a zarazem ciekawą historię i już od lat ekscytuje miliony fanów. Dla zrozumienia, czemu tak się dzieje, przyjrzyjmy się, na czym polegają dzisiejsze biegi na nartach, jak i jaki sprzęt będzie nam potrzebny, aby zacząć biegać.
Biegi narciarskie - historia, techniki i dyscypliny
Narciarstwo biegowe jest najstarszą z konkurencji sportów zimowych - wersja zbliżona do współczesnej powstała już 200 lat temu. Jednak to nie tutaj możemy szukać pierwszej jazdy na nartach. Wszystko dlatego, że historia ta sięga aż czasów prehistorycznych - w norweskiej miejscowości Rødøy odkryto malowidła skalne, które przedstawiały narty. Badacze wskazują, że obraz ten zapoczątkował swoje istnienie ponad 5 tysięcy lat temu. Najstarsze zachowane narty zostały znalezione w Szwecji i miały długość 111cm. Nie bez powodu to tam widzimy początek tego sprzętu, gdyż potrzeba jest matką wynalazku - północne rejony były najzimniejszymi i najbardziej zasypanymi śniegiem, więc narty okazały się wybawieniem. Ojczyzną dzisiejszego sportu, jakim jest narciarstwo biegowe, jest Norwegia, gdzie odbył się pierwszy bieg na dystansie 5 kilometrów, a zwycięzca pokazał, że najszybciej biega się przy użyciu dwóch kijków - od tamtej pory były one standardowym wyposażeniem. Oczywiście sport ten się rozwijał przez wiele lat, aby wyglądać tak, jak dziś.
Biegi narciarskie dziś
Na przestrzeni lat używano różnych sprzętów, jak i różnych technik, aby biec po śniegu jak najszybciej - dziś sport ten posługuje się dwoma technikami, a mianowicie klasyczną, jak i łyżwową. Styl klasyczny charakteryzuje się równoległym prowadzeniem nart, choć same kroki różnią się od siebie i stosowane są w sytuacjach, którym najbardziej sprzyjają - wyróżniamy krok naprzemianstronny, jednokrok, dwukrok, krok rozkroczny, jak i bezkrok. Aby osiągnąć płynność w biegu klasycznym, trzeba opanować każdy z tych kroków. Styl łyżwowy charakteryzuje się kątowym, w stosunku do kierunku biegu, ustawieniu nart. W jego granicach również istnieją różne kroki - łyżwowanie, jednokrok łyżwowy, jak i dwukrok łyżwowy synchroniczny i asynchroniczny. Istnieje kilka różnych dystansów, na których zmagają się zawodnicy - są one różne dla mężczyzn, jak i kobiet.
Jaki sprzęt jest konieczny?
Biegi narciarskie to sport zimowy, co oznacza, że potrzebujemy przede wszystkim ciepłych sportowych ubrań, które sprawdzą się przy dużym wysiłku. Kurtki, czapki, jak spodnie do narciarstwa biegowego nie mogą krępować ruchów, a jednocześnie muszą dobrze ocieplać nasze ciało. Oczywiście pozostaje też sprawa nart, butów i kijków. Przyjrzyjmy się poszczególnym sprzętom dokładniej.
Narty
Biegowe narty są dość cienkie i długie - zwykle mierzą około 2 metrów długości, jak i 5cm szerokości przy wiązaniu, a od 1 do 4cm w innych miejscach. Dla początkujących warto wybierać modele śladowe z łuską, które zapewnią dobre odbicie i trzymanie się na podjazdach. Im lepszy jest biegacz, tym może wybierać sztywniejsze narty, które są przeznaczone dla początkujących o większej od zawodowca wadze.
Kije
Każdy biegacz ma ze sobą dwa kije, które wykonane są zwykle z aluminium bądź włókien - szklanego lub węglowego. Na końcu kijka znajduje się kolec, który ma stabilizować bieg, a nad nim znajdziemy dysk, który zabezpiecza przed zbytnim zagłębieniem się kija w śniegu. Kije powinno dobierać się ze względu na wzrost - dla stylu klasycznego odejmujemy 30cm od swojego wzrostu, a dla łyżwowego 20cm.
Buty
Obuwie jest zmorą wszystkich biegaczy, a to przez to, że producenci nart stosują przeróżne wiązania, które pasują tylko do poszczególnych butów. Na rynku znajdują się obecnie 4 różne wiązania, pod które trzeba dobrać buty - NNN, SNS, SNS Propulse, jak i SNS Pilot. Warto też wiedzieć, że do klasycznego stylu powinno się dobierać buty o pół rozmiaru większe, a przy stylu łyżwowym ważne jest perfekcyjne dopasowanie.
Jak zacząć?
Sukcesy polskich zawodników i zawodniczek sprawiły, że w naszym kraju powstaje coraz więcej szkółek biegów narciarskich, co jest bardzo korzystne dla początkujących narciarzy. Pierwsze doświadczenie z nartami zwykle jest po prostu przechadzką na nich na wyznaczonych, płaskich i prostych szlakach, aby nie było możliwości utraty kontroli, co mogłoby skończyć się groźnym upadkiem. Jest to sport tak naprawdę dla każdego - dzieci, dorosłych, jak i seniorów. Na początku warto wyposażyć się w sprzęt, który będzie dobrze do nas dobrany, choć niekoniecznie najwyższej jakości - po prostu na razie takiego nie potrzebujemy. Jednak samo dopasowanie jest kluczowe, bo jakiekolwiek początkowe problemy, które nie są od nas zależne, tylko nas zniechęcą do treningów. Gdy już opanujemy podstawy, warto zacząć uczyć się jednego ze stylów biegania, w czym pomoże instruktor.
Sprzęt zawodowców
Im wyższy poziom naszych umiejętności, tym potrzebujemy lepszego sprzętu, aby nie stopował nas on przed osiąganiem coraz to lepszych wyników - to zasada, która sprawdza się w każdym sporcie, a więc i w biegach narciarskich. Na szczęście niezależnie od naszego stopnia zaawansowania, stylu i innych preferencji, sklep Decathlon pomoże nam w znalezieniu odpowiedniego dla nas sprzętu. Ciepło ciała przy sportach zimowych jest niezwykle ważne, a więc warto zainwestować w najlepsze jakościowo ubrania - na przykład spodnie XC S OVERP 900 firmy Inovik. Krój blisko ciała zapewnia świetną swobodę ruchów - są jednocześnie niezwykle lekkie i posiadają oddychający materiał. Oczywiście żaden biegacz zimowy nie obędzie się bez nart - tutaj w stylu klasycznym przoduje znów firma Inovik i ich narty 900 Camber Hard, których spiekany ślizg zapewnia optymalny poślizg. Narty te są też bardzo stabilne i lekkie.
Biegi narciarskie - podsumowanie
Narciarstwo biegowe ma bardzo długą historię, a jednocześnie ciągle napływającą rzekę fanów, co pokazuje, jak ciekawym i angażującym jest sportem. Istnieją dziś dwie główne techniki biegu - klasyczny i łyżwowy. Dla początkujących proponowane są na start przechadzki na nartach, a dopiero później nauka jednych ze wspomnianych stylów. W Polsce można znaleźć wiele szkółek, które nauczą nas podstaw biegania - mamy też wystarczająco dużo szlaków, aby pomieścić wszystkich entuzjastów.
