Biblioteka Koszalin: Niewygodne meble Wyspiańskiego

3 min czytania

15 stycznia minęła 151. rocznica urodzin Stanisława Wyspiańskiego człowieka wszechstronnie uzdolnionego w obszarze sztuk pięknych, w literaturze, dramacie, teatrze - Czwartego Wieszcza, jak mówią niektórzy.

W każdej z tych dziedzin wzniósł się na wyżyny kunsztu. Do dziś można podziwiać witraże i polichromie w kościele Mariackim i oo. Franciszkanów a także w oknach Towarzystwa Lekarskiego w Krakowie. Rzadsze obrazy olejne i setki pasteli zachwycają kolorami, światłocieniami, zatrzymanymi w czasie impresjami malowanych postaci, przedmiotów, zjawisk. Czy to śpiący Staś, czy przyjaciel Józef Mehoffer, czy żona, sam autor albo Kopiec Kościuszki, uwiecznieni na obrazach - zmieniają się w ciągu życia, pory roku a nawet w ciągu dnia.

Oprócz dorobku malarskiego, ilustrował też książki, zielnik a nawet zaprojektował przebudowę Wawelu jako centralnego miejsca myśli polskiej. Wziął również udział w konkursie na projekt kurtyny do Teatru Miejskiego w Krakowie (obecnie im. Słowackiego), który wygrał Henryk Siemiradzki.

Stanisław Wyspiański był też wspaniałym literatem, pisał świetne poezje, ale najbardziej znamy go z działalności dramaturgicznej, stworzył 18 dramatów o tematyce historycznej, w tym arcydramat Wesele”, w którym poza wątkami niepodległościowymi, współcześni mu krakowianie mogli odnaleźć swoje podobizny w postaciach sztuki. Nie zawsze wizerunki podobały się pierwowzorom. Kraków przez wiele miesięcy żył tym skandalem, co świetnie opowiada Tadeusz Boy-Żeleński w Plotce o Weselu”.

Wyspiański był artystą na wskroś krakowskim, ważną osobistością kulturalnego życia miasta. Ale też Towarzystwo”, w jakim się obracał było przednie. Uczył go sam mistrz Jan Matejko, przyjaźnią obdarzali Józef Mehoffer, Lucjan Rydel, Stanisław Estreicher, bracia Tetmajerowie. Zawsze był szanowany, a jego talent doceniany, mimo, że sam nie był duszą towarzystwa”. Na drzwiach nowego mieszkania umieścił napis: Tu mieszka Stanisław Wyspiański i prosi aby go nie odwiedzać”. Nikt oczywiście nie wziął sobie tego do serca i prawdziwe wycieczki zwiedzały jego kolorowe pokoje, z najsłynniejszą szmaragdową pracownią”.

Wśród wszechstronnych działań plastycznych nie zabrakło projektów dekoracji wnętrz. Najsłynniejszymi są projekty mebli i całego wystroju mieszkania Tadeusza Boya Żeleńskiego i jego żony. Dzięki niezawodnemu Boyowi wiemy, że cały projekt przypominał scenografię teatralną żadnego krzesła, stołu, czy innego sprzętu nie można było przestawić, zmienić koloru ścian, czy zasłon. Co więcej, Boy Żeleński twierdzi, że owe sprzęty były bardzo niewygodne co autor wystroju kwitował stwierdzeniem: że to dobrze, bo goście się nie zasiedzą…” Podobnie było z aranżacją sali Towarzystwa Lekarskiego twierdził: że na wygodnych krzesłach uczestnicy posiedzeń zasypiają…”

Te i inne historie z barwnego życia Stanisława Wyspiańskiego znajdziecie Państwo w najnowszej jego biografii pióra Moniki Śliwińskiej Wyspiański dopóki starczy życia”. Warto też sięgnąć po inne książki związane z Wyspiańskim dostępne w Koszalińskiej Bibliotece Publicznej, w tym Trochębajki o Stanisławie Wyspiańskim” dla młodszych czytelników. Zachęcam wszystkich do zapoznania się ze Stanisławem Wyspiańskim, to wyjątkowo interesująca znajomość.

Okładka książki Boy o Wyspiańskim

Okładka książki Wyspiański dopóki starczy życia

Okładka książki Portrety Mistrzów - Wyspiański

Okładka książki Wyspiański - artysta książki

Okładka książki Stanisław Wyspiański artysta i wizjoner

Okładka książki Trochębajki o Wyspiańskim

Koszalińska Biblioteka Publiczna im. Joachima Lelewela, biblioteka.koszalin.pl/, biblioteka.koszalin.pl/biblioteka/blog/niewygodne-meble-wyspianskiego

Autor: krystian